ΦΑΡΟΣ ΠΑΠΑΣ ΙΚΑΡΙΑ www.faroi.com

ΦΑΡΟΣ ΨΑΡΟΜΥΤΑΣ

Δευτέρα 22 Ιουνίου 2009

καταστρέφουν τα «ξύλινα τείχη» της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Ομιλία Προέδρου Πολιτιστικού Ομίλου" Φίλοι Παραδοσιακών σκαφών" Καβαλλιέρου Νικόλαου Κυρίες και κύριοι,Αφού σας ευχαριστήσω για την παρουσία σας, ιδιαίτερα θέλω να ευχαριστήσω τους ομιλητές και συντονιστές της ημερίδας μας για την ορθή παράθεση των απόψεων τους।Σήμερα όλοι γίναμε μάρτυρες της μοναδικής καταστροφής ενός αξιόπλοου στόλου αλιευτικών σκαφών ,τα οποία όλα τους πέθαναν «όρθια»। Στην αίθουσα αυτή ακούσαμε διάφορες εκφράσεις όποος: Α) καταστρέφουν τα «ξύλινα τείχη» της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.Β) σκοτώνουν τα άλογα σαν γεράσουνΓ) στείλαν «παλικάρια» στο εκτελεστικό απόσπασμαΔ) για το χρήμα ξεκλήρισαν ένα μέλος της οικογένειας τους και τόσα άλλα που λόγω της συγκίνησης της στιγμής δεν μπορώ να θυμηθώ.Εμείς, σαν πολιτιστικός όμιλος χρόνια τώρα αντιστεκόμαστε, καταγγέλλουμε, προτείνουμε αγωνιζόμαστε αλλά αισθανόμαστε ότι «ώτα μη ακουόντων» λαμβάνουν τις κραυγές της αγωνίας μας.Ο κρατικός φορέας δεν μας βλέπει ως συνοδοιπόρους αλλά σαν μία ομάδα ανθρώπων που περιέργως θεωρείται ότι δεν έχει τι να κάνει και βρήκε κάτι για να ασχοληθεί. Όλοι εμείς όμως, και επάγγελμα έχουμε και κοινωνική καταξίωση. Ο δε συνεχής αγώνας μας αφορά αποκλειστικά και μόνο την διάσωση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, μακριά από πολιτικές αντιπαραθέσεις, γιατί στα πολιτικά και στις πολιτικές μπορεί να έχουμε αντίθετες θέσεις, στα πολιτιστικά όμως είμαστε ενωμένοι σαν μία γροθιά.Είναι γνωστό ότι κάθε ξύλινο σκάφος είναι μοναδικό, είναι εξ' ολοκλήρου χειροποίητο έχει τη φροντίδα, το μεράκι, την αγάπη και τις πολιτιστικές ρίζες του καραβομαραγκού που το έφτιαξε.Εμείς προτείνουμε για άλλη μία φορά, τα αλιευτικά σκάφη να αποσύρονται μόνο ως προς τα αλιευτικά εργαλεία χωρίς να καταστρέφονται.Να γίνει ότι και στα ταξί και πούλμαν που το αυτοκίνητο, ένα είδος που κατασκευάζεται από εργοστάσιο βάσει σειράς παραγωγής εκατομμυρίων όμοιων δεν καταστρέφεται με την απόσυρση της επαγγελματικής του άδειας αλλά χρησιμοποιείται ως ιδιωτικό μετά την απόσυρση του. Καλά καταλάβατε. Δύο μέτρα, δύο σταθμά.Σας διαβεβαιώ, λόγω της ενασχολήσεως μου στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας επί 27 έτη, ότι υπάρχουν οι ασφαλιστικές δικλείδες ώστε τα αποσυρθέντα αλιευτικά ξύλινα σκάφη να μην ασχοληθούν ποτέ επαναλαμβάνω ΠΟΤΕ, με την αλιεία, να γίνουν επαγγελματικά τουριστικά και αν και αυτό είναι απαγορευτικό ας γίνουν ιδιωτικά. Είναι όμως ανεπίτρεπτο να γίνονται καυσόξυλα ή ένα άχρηστο φορτίο για τις χωματερές.Ιστορικά το σύνολο της διάσωσης παραδοσιακών σκαφών έχει ως υπόβαθρο και πορεία πλεύσης την ιδιωτική πρωτοβουλία με ελάχιστες εξαιρέσεις από κάποια Ν.Π.Ι και Δ.Δ..Πολλοί δήμοι ή νομαρχίες προσπάθησαν αλλά με το απρόσωπο του νομικού προσώπου τους, μετέτρεψαν παραδοσιακά σκάφη σε γλάστρες σε κάποια πλατεία, μία και σύντομα αυτά χορτάριασαν ή κατάντησαν να χρησιμοποιηθούν ως κάδοι απορριμμάτων μια και εύκολα γέμισαν με χαρτιά, αποτσίγαρα, κουτάκια και ότι άλλο μπορεί να φανταστείτε. Άνοιξαν οι αρμοί τους με αποτέλεσμα αρματωμένα σκάφη να μοιάζουν με εγκαταλελειμμένα φαντάσματα κάποιας ιστορικής στιγμής του παρελθόντος.Τα ναυπηγεία μας θέλουν βοήθεια για να επιβιώσουν το κράτος πιθανόν να θέλει αλλά δεν μπορεί. Δυστυχώς «προφάσεις εν αμαρτίαις». Το θέμα αναπτύχθηκε στην πρώτη μας ενότητα.Στα βίντεο που προβλήθηκαν και στα DVD που μοιράσαμε στους δημοσιογράφους υπάρχει και μία καταγραφή από προσπάθεια μας για βιντεοσκόπηση του σπασίματος ενός αλιευτικού σκάφους κατά την μετάβαση μας στα Στύρα Ευβοίας. Συγγνώμη για την κακή λήψη αλλά εκεί μας απαγορεύθηκε η βιντεοσκόπηση, μας προπηλάκισαν και τελικά με ένα κινητό τηλέφωνο κρυφά καταγράψαμε μερικές εικόνες μόνο της καταστροφής. Εμείς δεν πρόκειται ποτέ να σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε για την παράδοση, την διάσωση, την συντήρηση την επιβίωση των παραδοσιακών σκαφών. Ελάτε όλοι μαζί, ο καθένας όσο μπορεί. Ας βάλει ένα πετραδάκι στον αγώνα της διάσωσης, αυτό προέχει. Η συντήρηση θα έρθει μετά. Από τα Υπουργεία, την Ευρωπαϊκή Ένωση περιμένουμε ενέργειες. Περιμένουμε χρόνια και θα περιμένουμε. Ξέρουμε να περιμένουμε. Αρκεί ο ταχυδρόμος να έρθει κάποτε. Με χαρά θα περιμένουμετο γράμμα τους που θα μας καλεί να υποβάλλουμε προτάσεις ρεαλιστικές, να συζητήσουμε και μαζί, επαναλαμβάνω μαζί, να βρούμε λύσεις. Εμείς όλοι θέλουμε. Τα Υπουργεία μπορούν. Συντονισμός χρειάζεται.Να παντρευτεί το «Θέλω» με το «μπορώ» και ύστερα όλα θα είναι βατά, εύκολα.Σήμερα θα σας προβάλουμε ένα βίντεο του ιστορικού ιστιοφόρου μας «Ευγένιος Ευγενίδης». Εμείς θεωρούμε ότι η σημερινή κατάσταση του ιστιοφόρου είναι η απάντηση της Ελληνικής πολιτείας στους μεγάλους μας εθνικούς ευεργέτες και το έμπρακτο «ευχαριστώ» της. Αυτά τα μοναδικά clipper ανά τον κόσμο κοσμούν ευρωπαϊκά λιμάνια όπου ναυλοχούν και απαστράπτοντα παραμένουν όπως είχαν κατασκευασθεί την δεκαετία 1930, ενώ ταξιδεύουν ανά τον κόσμο, λαμβάνοντας μέρος και σε διεθνείς ιστιοδρομίες. Σε αντίθεση η Ελλάδα το μόνο που προγραμματίζει για το «Ευγένιος Ευγενίδης» είναι να το κάνει πλωτό μουσείο χωρίς μηχανή και πανιά, δηλαδή ένα μουσειακό κακέκτυπο για φωτογράφηση εξ' αποστάσεως, μία και το διέλυσαν, το κατέστρεψαν και το άφησαν να σαπίζει στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας. Επειδή δεν ξέρουν να το επισκευάσουν, επειδή το κατέστρεψαν στην αποξήλωση για μία επισκευή που ουδέποτε θα το επαναφέρει στην ενέργεια. Και επειδή όλα στις έγγραφες απαντήσεις των αρμοδίων Υπουργείων είναι σωστά σας έφερα ενώπιον σας μία περίτρανη απόδειξη. Ένα φινιστρίνι μπρούτζινο του 1929 που κάποιοι έβγαλαν μαζί με τόσα άλλα είδη και εξοπλισμούς του ιστορικού μας ιστιοφόρου και τα «φυγάδευσαν». Και ξέρετε τι σημαίνει «φυγάδευσαν».Αυτό το φινιστρίνι λοιπόν αγοράσθηκε στο παζάρι του Σχιστού έναντι (100) εκατό ευρώ με την προφορική διαβεβαίωση του πωλητή ότι προερχόταν από το «Ευγένιος Ευγενίδης».Ψάξαμε και με μεγάλη λύπη διαπιστώσαμε ότι ο γυρολόγος πωλητής του παζαριού του Σχιστού είχε απόλυτο δίκιο. Τι λοιπόν κι αν καταγγείλαμε τον βανδαλισμό και την σκύλευσή του, τι κι αν έγινε επερώτηση στη Βουλή. Η απάντηση στα χαρτιά ήταν «όλα καλά» και πολλά, με πάμπολλα «ΘΑ». Αυτά για την κρίση και την μνήμη σας.Ο Όμιλος μας έκανε σειρά συναντήσεων με τους αρμόδιους φορείς στα Ελληνικά Υπουργεία, απευθυνθήκαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κάναμε προτάσεις για την διάσωση των αλιευτικοί μας σκαφών βάσει των τροποποιήσεων που γίνονται στην Πράσινη Βίβλο. Όλα όμως τόσο θολά, όλα σε ρυθμούς χελώνας, όλα με τόσο πολλές ανεκπλήρωτες μελλοντικές υποσχέσεις . Έτσι φθάσαμε σήμερα με την ημερίδα μας να μεταφέρουμε σε όλους εσάς μία πραγματικότητα, ένα προβληματισμό, μία αγωνία. Η θαλασσινή πολιτιστική κληρονομιά όλων των Ελλήνων ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ. Μιλήστε, πέστε το σε φίλους, γνωστούς, συναδέλφους, συγγενείς. Και που ξέρετε, κάτι καλό μπορεί να βγει από αυτή τη συζήτηση σας.Σας ευχαριστώ θερμά για την παρουσία σας ....για να διασώσουμε τα παραδοσιακά σκάφη μας και για να παραμείνει ζωντανή η θαλασσινή παραδοσιακή κληρονομιά μας. .Πριν προχωρήσουμε στις βραβεύσεις θα ήθελα να σας ανακοινώσουμε ότι φέτος προγραμματίζουμε να γίνει ένας κοινός αγώνας με την Ε.Ο.Ο.Ε.Παραδοσιακά σκάφη στην θάλασσα και παραδοσιακά αυτοκίνητα - (αντίκες) στην ξηρά τον Ιούλιο 2007 από Πειραιά προς Πόρο. Και κάτι άλλο στις αρχές Σεπτεμβρίου θα γίνει έκθεση μοντέλων παραδοσιακών σκαφών. Σας προσκαλώ να έρθετε στις δύο αυτές εκδηλώσεις μας, είτε ως παρατηρητές - επισκέπτες είτε λαμβάνοντας μέρος. Συστήστε την συμμετοχή φίλων σας. Χρειαζόμαστε νέα μέλη. Σας περιμένουμε.Φέτος για πρώτη φορά θεσμοθετήθηκαν βραβεία, τα οποία θα απονέμονται κάθε χρόνο σε άτομα που κάνουν πράξη την συμμετοχή τους σε διάφορους τομείς επιβίωσης των παραδοσιακών σκαφών.Πολιτιστικός Όμιλος Φίλων Παραδοσιακών ΣκαφώνΛεωφόρος Δημοκρατίας 90188 63 ΠέραμαΤηλ: 210 4401958, 210 4412085 fax: 210 4415574http:www.hellenictraditionalboats.gremail:plori@traditionalboats.gr
read more “καταστρέφουν τα «ξύλινα τείχη» της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.”

ΓΑΥΔΟΣ


Ο Φάρος στη θέση Τρυπητή ήταν ο δεύτερος σε ορατότητα στον κόσμο, μετά απ' αυτόν της μακρινής Γης του Πυρός. Κτίστηκε το 1880 από γαλλική εταιρία και καταστράφηκε το 1942 από γερμανικό αεροπορικό βομβαρδισμό
read more “ΓΑΥΔΟΣ”

Ημερολόγιο 2009

Το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος μαζί με την Ελληνική Θαλάσσια Ένωση και με φωτογραφικό υλικό που παραχωρήθηκε από την Υπηρεσία Φάρων του Ναυτικού, επιμελήθηκε το επιτοίχιο ημερολόγιο για το 2009 με θέμα τους πέτρινους Ελληνικούς Φάρους.
Από τον πρώτο ιστορικά καταγεγραμμένο φάρο που χτίσθηκε πριν από περίπου 2.800 χρόνια στη Σίγη της Μικρά Ασίας, τα αρχιτεκτονικά θαύματα του φάρου στην Αλεξάνδρεια και του Κολλοσού της Ρόδου, του Τιμαίου στο μπάσιμο του Βοσπόρου και του Φάρου του Ηρακλή στη Λα Κορούνια της Ισπανίας μέχρι τους περήφανους πέτρινους φάρους που αναβοσβήνουν ακούραστα στα πιο απόμακρα σημεία του πλανήτη και στο ξακουστό φάρο - Αγαλμα της Ελευθερίας στη Νέα Υόρκη, οι φάροι για χιλιάδες χρόνια αναβοσβήνουν σταθερά και περιοδικά προειδοποιώντας για το δυσδιάκριτο στη νύχτα όριο ανάμεσα στη γη και τη θάλασσα.
Ξενύχτες σκοποί και φύλακες - προστάτες των απανταχού ναυτικών στους ωκεανούς και τα πέλαγα του κόσμου, είναι οι πρώτοι που υποδέχονται πίσω στη στεριά, στην πατρίδα, τους ναυτικούς και τους ξενιτεμένους, δίνουν ελπίδα σωτηρίας σ' αυτούς που κινδυνεύουν στην θαλασσοταραχή, αποτελούν σύμβολο αισιοδοξίας και πηγή έμπνευσης.

Επιλέχθηκε να παρουσιασθούν ελληνικοί φάροι στο ημερολόγιο του 2009 για να μας φωτίζουν ευχάριστα και ρομαντικά το νέο έτος αλλά και για να τιμήσουμε αυτά τα ξεχασμένα αλλά περήφανα κτίσματα περασμένων εποχών που, σύμφωνα με το ευφυολόγημα του θεμελιωτή του φαρικού δικτύου στη χώρα μας Ε. Λυκούδη, έκαναν να μοιάζει το Αιγαίο μας σαν ένα τεράστιο πολυέλαιο!
Για τους λάτρεις της ναυτικής μας ιστορίας και παράδοσης, το ημερολόγιο θα προσφέρεται δωρεάν από τα γραφεία της Ελληνικής Θαλάσσιας Ένωσης από την επόμενη εβδομάδα (σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων). ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΕΝΩΣΙΣΠαπαρρηγοπούλου 2 Τ.Κ. 10561 Αθήνα Τηλ. : 210.3227383, 210.3368612, 210.3368690Fax : 210.3227383
read more “Ημερολόγιο 2009”

Σάββατο 20 Ιουνίου 2009

Ο Φάρος του Γυθείου

Ο Φάρος του Γυθείου
Του Γιάννη Σαΐτα, Αρχιτέκτονα – Πολεοδόμου Ε.Ο.Τ.
Πρώτος μεταξύ των τριών φάρων της Μάνης χτίστηκε στα 1873 ο φάρος στο λιμάνι του Γυθείου, στο μυχό του Λακωνικού κόλπου. Την εποχή εκείνη το Γύθειο γνώριζε σημαντική ακμή: από το 1860 έως το 1900 ο πληθυσμός αυξανόταν από 2.000 κατ. σε 5.000 κατ. η πόλη αποκτούσε ένα νέο ιπποδάμειο σχέδιο επέκτασης (1861) και τα τεχνικά έργα για τη διαμόρφωση των παραλιακών ζωνών (επιχώσεις, μολώσεις, προκυμαίες) κατασκευάζονταν με γοργούς ρυθμούς. Μεγάλη ώθηση στην υποδομή του λιμανιού έδωσε η σύσταση του Λιμενικού Ταμείου το 1865. Το Ταμείο μερίμνησε και για τον ναυτικό φωτισμό του λιμανιού, αρχικά με έναν φανό σταθερού φωτός (1859) και 13 χρόνια αργότερα (1873) με τον επιβλητικό μαρμάρινο φάρο που διασώζεται μέχρι σήμερα. Ο φάρος χτίστηκε σε υψόμετρο 4μ. στο ανατολικό άκρο της νησίδας Κρανάη, η οποία αργότερα (1898) ενώθηκε με κρηπίδωμα με την ξηρά, για την καλύτερη προστασία του λιμένος.
Το κτίριο διακρίνεται για τη συμμετρία των όψεων, την αρμονία των αναλογιών, την εξαιρετικής ποιότητας μαρμάρινη τοιχοποιία, τις οικοδομικές λεπτομέρειες και ιδίως για το λαμπρό, υψίκορμο, οκτάγωνο πύργο του. Ο πύργος έχει πέτρινο σώμα ύψους 20μ. και περιλαμβάνει τη σπειροειδή σκάλα ανόδου με 93 σφηνοειδείς μαρμάρινες βαθμίδες. Ως κεφαλή, στην κορυφή του πύργου επικαθόταν διώροφος μεταλλικός κλωβός με το φωτοστάσιο, ώστε το ύψος του φωτιστικού μηχανήματος με το «οπτικόν» να είναι στα 27 μ. από τη στάθμη της θάλασσας. Το άριστο περιστροφικό σύστημα Sautter Lemonnier, με ωρολογιακό μηχανισμό περιστροφής με αντίβαρο, είχε κατασκευαστεί στο Παρίσι (1871) και αγοράστηκε από το Λιμενικό Ταμείο έναντι 30.000 γαλ. φράγκων. Εξέπεμπε «φως λευκό σταθερό (55') εναλλάσσον προς αναλαμπή (5") εξ υπαμοιβής λευκή και σταθερά, γεωγραφικής ακτινοβολίας 15 ν. μιλίων».
Ο φάρος διασώθηκε κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όμως η λιθοδομή της ανατολικής όψης του οικήματος διαταράχθηκε από μια έκρηξη κατά τη διάρκεια της κατασκευής, στον περίβολό του, οχυρωματικών έργων από τους Ιταλούς. Μετά τη λήξη των πολεμικών επιχειρήσεων, τον Απρίλιο του 1949, η Διεύθυνση Φάρων μετέτρεψε το φάρο του Γυθείου από επιτηρούμενο σε ανεπιτήρητο (ασετυλίνης) με αυτόματο πυρσό αναλαμπών («οπτικόν» Chance 800 m/m, αγγλικής κατασκευής). Από τότε το εστιακό ύψος περιορίστηκε από 27 σε 25 μέτρα και η εμβέλεια από 15 σε 9 ν. μίλια. «Εντόνους διαμαρτυρίας αφήκε εν χρονογράφημα της εν Γυθείω εκδιδομένης εφημερίδος «Η Λακωνία», αλλά τα ώτα εκώφευον και κακότεχνον τι κατασκεύασμα εκάλυψε τον λαμπρόν μας «αλλ' ακέφαλον» πλέον Φάρον», αναφέρει σε αίτημά του για επιστροφή του μηχανήματος του φάρου ο δήμαρχος Γυθείου. στα 1958. Στα 1976 το «οπτικόν» του Γυθείου διατέθηκε από το αρχηγείο ναυτικού στο Ναυτικό Όμιλο Πειραιώς, ώστε μέχρι σήμερα κοσμεί τον λιμένα του ομίλου. Ωστόσο, και στη δεκαετία του 1980 οι κάτοικοι και οι πολιτιστικοί σύλλογοι του Γυθείου επανέλαβαν το αίτημά τους για επαναλειτουργία του παλαιού τύπου περιστροφικού φάρου με ηλεκτρικό πλέον κινητήρα.
Από το 1989 προγραμματίστηκε η συστηματική αποκατάσταση του μαρμάρινου φάρου της νησίδας Κρανάη, ώστε αφενός να διασωθεί το εξαιρετικό μνημειακό κτίριο, που δεσπόζει ως βασικό τοπόσημο του Γυθείου, αφετέρου να λειτουργήσει ως παράρτημα του κύριου ιστορικού κτιρίου της νησίδας, δηλαδή του πύργου Τζανετάκη. Ο ιστορικός αυτός πύργος, που χτίστηκε το 1829 και βρίσκεται στο μέσον της νησίδας, έχει περιέλθει από το 1978 στον ΕΟΤ και έχει διαμορφωθεί (1980 - 1989) ως Ιστορικό - Εθνολογικό Μουσείο της Μάνης. Από το 1993 στεγάζει την έκθεση «Περιηγητές στη Μανή, 15ος - 19ος αι.», την οποία έχει διοργανώσει το Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.
Το 1989 το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (Γ.Ε.Ν.) διέθεσε στον ΕΟΤ τη χρήση και τη διαχείριση του φάρου της Κρανάης και της περιοχής ασφαλείας του (24 στρεμ. περίπου) για να συμβάλει στη γενικότερη προσπάθεια αναβάθμισης της νησίδας. Δόθηκε η άδεια να διαμορφωθεί το Ναυτικό Μουσείο της Μόνης στο ισόγειο του φόρου και να δημιουργηθούν χώροι αναψυχής στον περιβάλλοντα χώρο και στο παρακείμενο κτίριο συνοδείας. Ο πύργος του φάρου προβλέφθηκε να παραμείνει στη χρήση του Γ.Ε.Ν.
Όταν συμπληρωθούν οι οικοδομικές εργασίες θα ακολουθήσει η εκθεσιακή - μουσειακή διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων, που θα είναι επισκέψιμοι από το κοινό. Στο προαύλιο του φάρου προβλέπεται να εκτεθεί ο παλαιός «κλωβός» με το αρχικό αυθεντικό οπτικό και φωτιστικό μηχάνημα του 1873.
Με την αποκατάσταση του φάρου και την απόδοση του στη νέα χρήση θα ξανακερδηθεί ένα μέρος από την παλιά του αίγλη και θα συμμετάσχει και πάλι στη σημερινή ζωή της πόλης.

read more “Ο Φάρος του Γυθείου”

Σάββατο 6 Ιουνίου 2009


read more “ ”

Παρασκευή 5 Ιουνίου 2009

Ο ΦΑΡΟΣ ΣΕΣΚΛΟ ΣΤΑ ΠΕΥΚΑΚΙΑ ΒΟΛΟΥ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ
ΟΙ ΦΑΡΟΙ ΤΟΥ ΠΑΓΑΣΗΤΙΚΟΥ (Μέρος 3o): Στιγµές από την πορεία τους στο χρόνο Επιμέλεια: Γρηγόρης Καρταπάνης2/3/2008
Ο ΦΑΡΟΣ ΣΕΣΚΛΟ ΣΤΑ ΠΕΥΚΑΚΙΑ ΒΟΛΟΥ (συνέχεια) Αναµνήσεις του κ. Ανδρέα Καραχόντζα
Στα 1939 αναλαµβάνει φαροφύλακας ο Ι. Κα-ραχόντζας -προηγούµενα ήταν στο Τρίκερι-και παραµένει στη θέση αυτή, κατοικώντας µε την οικογένειά του στο φάρο, ως το θάνατό του το 1954. Πληροφορίες για τα χρόνια αυτά, µέσα στα οποία συνέβησαν ένα σωρό σπουδαία γεγονότα (Πόλεµος του 40, Κατοχή. Εµφύλιος), µου έθεσε υπόψη ο γιος του κ. Ανδρέας Καραχόντζας, που βοηθούσε τον πατέρα του µαζί µε το µεγαλύτερο αδερφό του Σωτήρη στα υπηρεσιακά του καθήκοντα. Οι φαροφύλακες τότε διέµεναν στο χώρο εργασίας τους µε τις οικογένειές τους, µιας και η διαρκής παρουσία τους θεωρούνταν επιβεβληµένη. Η συνεχής επαγρύπνηση σε 24ωρη βάση ήταν απαραίτητη, ώστε να µην υπάρξει το παραµικρό πρόβληµα στη λειτουργία του φάρου. ∆ίπλα στη σηµερινή µεταλλική κατασκευή υπάρχουν τα ερείπια του φαρόσπιτου, στην οροφή του οποίου ήταν τοποθετηµένο σε ειδικό ιστό, µέσα σε κλωβό, το φωτιστικό µηχάνηµα. Το οίκηµα ετούτο αποτελούσε την αποθήκη µε όλα τα απαραίτητα υλικά, ενώ η κατοικία του φαροφύλακα βρίσκονταν λίγο ψηλότερα, στο σηµείο που σήµερα διέρχεται ο ασφαλτόδροµος Πευκακίων-Αλυκών και καταστράφηκε βέβαια κατά τη διάνοιξή του, στις αρχές της δεκαετίας του 60.
Η διήγηση του κ. Ανδρέα, 77 χρονών σήµερα, ήταν γεµάτη νοσταλγία και συγκίνηση, αφού επρόκειτο για µια από καρδιάς βιωµατική κατάθεση. Ανάφερε για τη λειτουργία του φαναριού, το οποίο, προκειµένου να το καθαρίσουν, να το εφοδιάσουν µε καύσιµο (φωτιστικό πετρέλαιο) και να το ανάψουν, το κατέβαζαν από τον ιστό, µε ειδικό σύστηµα µέσα στο φαρόσπιτο, από µια οπή που υπήρχε στην οροφή. Η επίπονη εργασία εκτελούνταν µε µεγάλη επιµέλεια και προσοχή, ώστε να περιοριστεί στο ελάχιστο η πιθανότητα µιας ανεπιθύµητης σβέσης. Υπήρχε ετοιµότητα για κάθε ενδεχόµενο και ότι απρόοπτο συνέβαινε έπρεπε να αντιµετωπιστεί άµεσα. Το φως παρέµενε όλη αυτή την περίοδο, ίσαµε την αυτοµατοποίηση του φάρου το 1955, σταθερό κόκκινο. Στα δύσκολα χρόνια του Πολέµου του 40 αλλά και κατόπιν στην Κατοχή ο φάρος παρέµενε συνεχώς αναµµένος, µιας και θεωρούνταν καθοριστικής σηµασίας για τον ασφαλή είσπλου στο λιµάνι του Βόλου. Κάτι τέτοιο βέβαια ενείχε το σοβαρότατο κίνδυνο να αποτελέσει ο ίδιος στόχο αεροπορι-κών επιδροµών τόσο κατά τη γερµανική εισβολή, όσο και στους συµµαχικούς βοµβαρδισµούς το 1944. Άλλωστε, ας µην ξεχνάµε πως οι φάροι αποτελούσαν πάντοτε εύκολο στόχο και το φαρικό δίκτυο όλα αυτά τα χρόνια υπέστη ολοκληρωτική καταστροφή. Αλλά και κατά την µεταπολεµική περίοδο οι συνθήκες διαβίωσης στο φάρο υπήρξαν ιδιαίτερα δύσκολες -ειδικά το χειµώνα- σε µια έρηµη περιοχή, δίχως οδική πρόσβαση στην πόλη και η επικοινωνία γίνονταν από τη θάλασσα µε βάρκα. Με τη συνεχή παρουσία όλων στο φάρο -µοναδική απουσία κατά τη διάρκεια της σχολικής περιόδου παλιότερα- συνεχίζονταν η ζωή της φαροοικογένειας µε τον ίδιο ρυθµό. Το φαρό-πλοιο κατέπλεε σε τακτά χρονικά διαστήµατα για τον ανεφοδιασµό σε πετρέλαιο, ανταλλακτικά και κάθε φύσεως υλικά που χρειάζονταν ο φαροφύλακας. Εκτελούνταν οι απαραίτητες επιθεωρήσεις που αφορούσαν στην καλή λειτουργία, όπως και οι απαιτούµενες συντηρήσεις και επισκευές από συνεργεία της Φαρικής Βάσης. Σε αναφορά επιθεωρητή Αξιωµατικού στις 7/5/50 διαβάζουµε µεταξύ των άλλων :Επιθεωρηθείς ευρέθη (ο φάρος) εξαιρετικώς καθαρός. Εις τον φύλακα του φανού παρεδόθη ιµατισµός και 28 χ/µα πετρελαίου δι’ ατοµικήν του χρήσιν. Εγένε-το παρατήρησις επί του εδάφους και επί του οικήµατος. Η εκ σκυροδέµατος στέγη είναι ακατάλληλος προς εγκατάστασιν φωτιστικού µηχανήµατος, καθώς ευρίσκεται εις τελείαν εξάθρω-σιν. ∆υνατή η τοποθέτησις µιας δοκού 6 µ. επι της εµπροσθίας πλευράς του οικίσκου προς την α-κτήν και επί της ιδίας επιφανείας εις ην ευρίσκεται ο οικίσκος. Η κατασκευή επί της οποίας αναρτούνταν το φωτιστικό, ήταν πράγµατι παλαιά και όντας ξύλινη απαιτούσε συνεχή συντήρηση και κατά διαστήµατα αντικατάσταση, όπως αναθυµάται και ο κ. Ανδρέας. Τούτο καταδείχνεται και από άλλα έγγραφα του 1951 µε την επανάληψη του αιτήµατος, δίχως να πραγµατοποιείται η απαραίτητη επισκευή. Η κακή κατάσταση της ξυλίνης στήλης παρέµενε, µε τον κίνδυνο πτώσης σε περίπτωση ισχυρού ανέµου. Στα 1953, αν και φαίνεται κάποια µεταβολή στο φωτιστικό µηχάνηµα, γιατί στην υπ. αρ. 21/1953 αγγελία τοις ναυτιλλοµέ-νοις αναφέρεται αύξηση της φωτοβολίας σε 5 µίλια, η κατάσταση του ιστού παρέµενε η ίδια. Τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου ο φαροφύλακας Ιω. Καραχόντζας καταθέτει την παρακάτω αναφορά, η οποία συνοδεύεται και από έγγραφο του Λιµεναρχείου Βόλου, ώστε να δοθεί λύση στο χρονί-ζον πρόβληµα της στήλης του φανού: Λαµβάνω τη τιµήν να αναφέρω ότι η στήλη του φάρου Σέσκουλο έχει αισθητώς κλίνει προς ανατολάς και να παρακαλέσω όπως διατάξητε την ταχείαν αντικατάστασίν της, προς αποφυγήν περαιτέρω ζηµιών του φανού. Στην ίδια κατεύθυνση στοχεύει και η έκθεση του επιθεωρητή Ανθ/χου ∆α-µαλίτη που έκανε επιθεώρηση και έγινε γνώστης της κατάστασης (13/2/54) : Η ξύλινη στήλη του φανού καθίσταται λίαν επικίνδυνος, δέον όπως ληφθεί συντόµως πρόνοια προς τοποθέτησιν αυτοµάτου πυρσού, έµπροσθεν του οικίσκου όπου υφίσταται η στήλη. Προφανώς η µη ανταπόκριση της υπηρεσίας για την αντικατάσταση του ιστού σχετίζεται µε την επικείµενη αυτοµατοποίηση του φάρου, η οποία είχε εγκριθεί από το 1951 και θα πραγµατοποιηθεί τελικά τον επόµενο χρόνο. Όµως ο φαροφύλακας, όντας άρρωστος, πεθαίνει στις 24/2/54, λίγους µήνες µετά την τελευταία αναφορά, κυριολεκτικά επάνω στο καθήκον. Αν και τον τελευταίο καιρό υπέφερε από σοβαρότατη ασθένεια, παραµένει στη θέση του, ενώ στα καθήκοντά του τον βοηθούν οι δύο γιοί του, ο Σωτήρης και ο Ανδρέας. Μάλιστα ο πρώτος θα εκτελεί, ατύπως, χρέη φαροφύλακα τους επόµενους δύο-τρεις µήνες µετά το θάνατο του πατέρα του -ενώ ο Ανδρέας κατατάσσεται στο Ναυτικό- ως την έλευση νέου υπαξιωµατικού. Τούτο φαίνεται από τις µηνιαίες αναφορές Μαρτίου και Απριλίου 1954 που φέρουν την υπογραφή Καραχόντζας, ενώ οι δύο επόµενες φέρουν διαφορετική δυσανάγνωστη υπογραφή. Τελευταίος φαροφύλακας, αναλαµβάνει τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου ο Στ. Σούπας και παραµένει στη θέση αυτή ως τον επόµενο χρόνο που εκτελείται η αυτοµατοποίηση. Το Ναυτικόν Σήµα στις 21/2/55 µας πληροφορεί για το γεγονός:Ο επιτηρούµενος φανός Σέσκλο… µετετράπη εις αυτόµατον πυρσόν εκπέµπων 40 ερυθράς εκλάµψεις ανά παν λεπτόν. Φωτοβολία εις µίλια 7. Εστιακόν ύψος 19 µέτρα… περιγραφή: πυργίον σιδηρούν µετά στήλης 5 µ., πλησίον παλαιού οικίσκου φανού…. Βλέπουµε πλέον πως ο φάρος γίνεται ανεπιτή-ρητος και αναλάµπων ερυθρός (σπίθα) µε χρήση ασετυλίνης. Η νέα συσκευή δεν απαιτεί συνεχείς ελέγχους και χάρη στην ηλιοβαλβίδα γίνεται δυνατή η αυτόµατη αφή και σβέση του. Έτσι εκλείπει πια η ανθρώπινη παρουσία και ελαττώνονται τα γεγονότα. Παρόλα αυτά κάµποσες πληροφορίες µας παρέχονται από δω και πέρα, έστω και αν διαθέτουν περιορισµένο ενδιαφέρον. Στα 1964 παρατηρούµε προσωρινή σβέση, η οποία σύντοµα αποκαθίσταται, όπως και άλλη µια από τις 21 έως τις 27/12/67, η οποία προήλθε λόγω επικαθήσεως αιθάλης επί της κανδήλας και των υπαρχόντων µυιγών εντός του θαλάµου της κεφαλής. Στις 28 /12/1968 σε φύλλο εγγράφου συνεργασίας µας γνωστοποιείται η κατηγορία του φάρου :Γνωρίζεται ότι ο αυτόµατος ερυθρός πυρσός ακρωτηρίου Σέσκλο Βόλου τυγχάνει φάρος και ουχί φανός, κατόπιν συµφώνου γνώµης ∆. Υ. Υ. . Η δηµιουργία ζώνης ασφαλείας περιµετρικά του φάρου οδηγεί στο αίτηµα για απαλλοτρίωση της σχετικής έκτασης από το κτήµα Σέφελ στις 31/7/75. Επίσης λίγα χρόνια αργότερα αιτείται η άδεια από το ∆ασαρχείο Βόλου για την υλοτοµία λίγων πεύκων που βρίσκονται κοντά στο φάρο, ώστε να υπάρξει και η απαραίτητη ζώνη πυροπροστασίας, µιας και η χρήση ασετυλίνης ενέχει κίνδυνο πυρκαγιάς. Η σηµερινή κατασκευή του φάρου σιδηρό-πλεκτος οβελός επί τετραγωνικού θυλακίου ύψους 7,8 µ. δεν είναι η αρχική που τοποθετήθηκε κατά την αυτοµατοποίηση, αλλά αντικαταστάθηκε στις 11/4/1972. Τελευταίο σηµαντικό συµβάν στην µικρή ιστορία του φάρου Σέσκλο αποτελεί η µετατροπή του σε ηλιακό µε την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πλακών το 1986. Παράλληλα το φως γίνεται α-ναλάµπον λευκό µε τα ίδια χαρακτηριστικά, αφού λειτουργεί πλέον ερυθρός φανός στο νέο, εξωτερικό κυµατοθραύστη του λιµανιού. Ο φάρος ετούτος αποτελεί σηµείο αναφοράς της περιοχής, αφού σε αυτόν οφείλεται η ονοµατοθεσία Φανάρι σε όλο εκείνο το τµήµα της ακτογραµµής των Πευκακίων.
read more “Ο ΦΑΡΟΣ ΣΕΣΚΛΟ ΣΤΑ ΠΕΥΚΑΚΙΑ ΒΟΛΟΥ”